Türkiye, son dönemde yapılan düzenlemelerle birlikte ortalama 48 yaşında emekli olan bireylerle dünyanın en genç emeklilerine sahip ülkesi konumuna geldi. Özellikle EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesi sonrasında, kadınlar için emeklilik yaşının 38’e kadar düşmesi bu tabloyu daha da dikkat çekici hale getirdi. Gerek sosyal medya platformlarında gerekse ekonomi çevrelerinde büyük yankı uyandıran bu durum, Türkiye’nin emeklilik sistemi ve işgücü piyasası açısından yeni bir döneme girdiğinin göstergesi olarak değerlendiriliyor.
EYT, “Emeklilikte Yaşa Takılanlar” olarak adlandırılan ve yıllardır kamuoyunun gündeminde olan bir düzenlemedir. Sosyal Güvenlik Sistemi’nde geçmiş yıllarda yapılan değişikliklerle, prim gün sayısını doldurduğu halde belirli bir yaş sınırını beklemek zorunda kalan vatandaşların emeklilik haklarına kavuşmasını amaçlamaktadır. Uzun süredir tartışma konusu olan EYT düzenlemesi, nihayet yürürlüğe girerek pek çok kişinin emekli olmasını sağladı. Bu sayede, özellikle kadınlarda emeklilik yaşı 38’e kadar düştü ve bu durum Türkiye’nin dünyada benzeri pek az görülen bir emeklilik yaş ortalamasına sahip olmasına yol açtı.
Türkiye’de emeklilik yaşının dünya ortalamasına göre düşük olması, hem avantajları hem de dezavantajları beraberinde getiriyor. Bir yandan, çalışma hayatından erken ayrılan bireylerin daha uzun bir emeklilik dönemi geçireceği ve dinlenme, kişisel ilgi alanlarına yönelme fırsatı yakalayacağı vurgulanıyor. Diğer yandan, genç nüfusun işgücü piyasasından erken çekilmesi, üretim potansiyeli ve vergi gelirleri açısından çeşitli kayıplara yol açabileceği endişesini de doğuruyor.
Emekli maaşlarının finansmanı, Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve genel bütçeden karşılandığı için, erken emeklilik oranının artması, SGK üzerindeki mali yükü artırabilir. Uzmanlar, bu durumun uzun vadede sürdürülebilirliğini tartışıyor ve emeklilik yaşının daha fazla düşmesinin kamu maliyesine olası etkileri konusunda uyarılarda bulunuyor. Yine de, hükümet kanadında yapılan açıklamalara göre, EYT kapsamında emeklilik hakkı kazananların büyük kısmı daha önce mağduriyet yaşamış kişilerden oluşuyor. Bu da erken emeklilik uygulamasının sosyal bir düzenleme olarak değerlendirilebileceğine işaret ediyor.
EYT düzenlemesinin en çok dikkat çeken noktalarından biri, kadınlarda emeklilik yaşının 38’e kadar inmiş olmasıdır. Bu, dünya genelinde oldukça sıra dışı bir durum olarak kabul ediliyor. Avrupa Birliği ülkelerinde kadınlarda ortalama emeklilik yaşı 63-65 seviyelerinde seyrederken,
Türkiye’deki bu düşük yaş, uluslararası alanda da merak konusu oluyor. Uzmanlar, genç emeklilik yaşının özellikle kadınların iş gücüne katılım oranlarını da etkileyebileceğini, bazı kadınların ev içi sorumlulukları ve bakım yükleri nedeniyle erken emekliliğe sıcak bakabildiğini belirtiyor.
Ekonomi uzmanları ve akademisyenler, Türkiye’nin genç emeklilik ortalamasının önümüzdeki yıllarda sosyal güvenlik sisteminde revizyonları kaçınılmaz hale getirebileceğini ifade ediyorlar.
Artan yaşam beklentisi ve azalan doğum oranlarıyla birlikte, uzun vadede emeklilik yaşının yeniden yükseltilmesi veya emeklilik sistemine ek finansal kaynaklar yaratılması gerekebileceği belirtiliyor. Bu noktada, Türkiye’nin genç ve dinamik nüfusunun avantajlarıyla, sosyal güvenlik reformlarını sürdürülebilir kılmak adına kapsamlı politikalar geliştirmesi gerektiği düşünülüyor.
Türkiye, ortalama 48 yaşında emekli olan vatandaşlarıyla dünyanın en genç emeklilerine sahip ülke konumunda bulunuyor. EYT düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle özellikle kadınlar için emeklilik yaşının 38’e kadar düşmesi, ulusal ve uluslararası düzeyde büyük ilgi uyandırıyor. Bu durum, bir yandan erken emekliliğin bireysel düzeyde sunduğu avantajları ortaya koyarken, diğer yandan sosyal güvenlik sistemi ve kamu maliyesi üzerinde oluşturabileceği baskılar nedeniyle tartışma konusu olmaya devam ediyor. Uzmanlar, uzun vadeli sürdürülebilirlik için çeşitli reform ve düzenlemelerin gerekebileceğini belirtirken, EYT kapsamında hak sahibi olanlar ise bu düzenlemeyi yıllardır beklediklerini ve sonunda haklarına kavuştuklarını dile getiriyor. Bu çerçevede, Türkiye’nin genç emeklilik ortalamasının ekonomik, sosyal ve demografik etkileri, önümüzdeki dönemde de gündemdeki yerini koruyacak gibi görünüyor.
