ULUSLALARASI SIFIR ATIK GÜNÜ

Türkiye'nin iklim değişikliği ile mücadele ve sürdürülebilir kalkınma planları kapsamında sunmuş olduğu "sıfır atık" kararının BM Genel Kurulunda 15 Aralık 2022'de kabul edilmesiyle; 30 Mart, Uluslararası Sıfır Atık Günü olarak ilan edilmiştir.

Peki Sıfır Atık nedir? Sıfır atık aslında atık üretmemektir. Yaşamımız da üretirken, tüketirken, hizmet alıp verilirken her yerde atık ortaya çıkmaktadır. Hayatımızın her alanında; evimizde, işimizde, tarlada, yolda, ormanda, yurttaş olarak en iyi atık yönetimini seçmeliyiz. “Sıfır Atık” hedefi ulusal kaynaklarımızı korumak ve geri dönüştürülebilir atıklara yeşil ve döngüsel ekonomide değer katmanın temel yoludur.

Sıfır atık bir yaşam biçimidir ve temelinde uyulması gereken bazı kuralar vardır. Her birey üzerine düşen sorumluluğu yerine getirdiğinde değişim olacaktır. Atık üreten yaklaşım biçimi olan ‘’kullan, at’’ yaşam biçimini terk etmek ilk adımdır. Bunun için de alışveriş alışkanlıklarımızı gözden geçirmeliyiz ve dünyaya karşı sorumluluğumuzu unutmamalıyız, doğa dostu tercihler yapmalıyız. Pazara giderken bez çantamızı, filemizi yanımıza almalıyız. Paketlenmiş hazır gıdalar yerine yerel üreticiyi destekleyen paketsiz ürünleri tercih etmeliyiz. Tek kullanımlık plastik tabak, çatal, kaşık, bardak ve pipetleri kullanmamalıyız. Geri dönüşüme gitmeyen bu plastikler, mikroplastik olarak adlandırılarak besin zincirine karışmaktadır. Günümüzde yapılan bir araştırmaya göre bir insan bir yılda ortalama olarak 250 gramlık itfaiyeci kaskı kadar plastik tüketmektedir.

Sıfır atık yaşam tarzına ulaşabilmek için atılacak ikinci adım ise, bütçemizi düşünerek, daha az alışveriş yaparak gereksiz tüketimi azaltmaktır. Sahip olduğunuz şeyleri daha dikkatli kullanarak daha uzun süre fayda sağlamak, çok gerekli olmadığı sürece alışveriş yapmaktan kaçınmak, bir diğer yoldur.

Sıfır atık yaşam tarzına ulaşabilmek için atılacak bir sonraki adım, sahip olduklarımızı yeniden kullanmaktır. Plastik su şişelerini kullanmak yerine camdan veya paslanmaz çelikten bir su şişesi edinmek yanımızda taşımak basit ve uygulanabilir bir çözüm önerisidir.

Sıfır atık yaşam tarzına ulaşmak için atılacak bir sonraki adım da kompost yapımıdır. Kompost, temel olarak organik malzemelerin doğal olarak çürümesi ve gübreye dönüşmesi olayıdır. Böylece bu organik malzemeler besin döngülerinde tekrar yerlerini almış oluyor. Yani yeryüzüne, kaynaklarını geri döndürebilmek için kompostlama çok önemli bir adımdır. Bahçeli bir evde ya da apartman dairesinde yaşıyor olmanız fark etmeksizin yaşam tarzımıza uygun bir kompost yöntemi mevcuttur. Mutfak atıklarımızı değerlendirmek için farklı kompost yöntemleri bulunmaktadır.

Son adım geri dönüştürmek olmalıdır. Geri dönüşüm, sıfır atık yaşam tarzının büyük bir kısmını oluşturuyor. Ancak başarılı bir sıfır atık yaşam, iyi uygulanan ilk 4 adımla geri dönüştürülecek atık kalmamaktadır. Bireysel olarak, üreticiler ve nihai tüketiciler olarak asıl hedefimiz atık sahalarına ve geri dönüşüme daha az atık göndermek olmalıdır.