Cildimiz, vücudumuzun en büyük organıdır ve dış çevreyle doğrudan temas halinde olduğu için birçok olumsuz etkene maruz kalır. Bu olumsuzluklar zamanla ciltte kuruluk, pullanma, çatlama gibi problemlere yol açabilir. Özellikle mevsim geçişlerinde ve kış aylarında cilt kuruluğu şikayetleri belirgin şekilde artar. Ancak her cilt kuruluğu basit sebeplerle ortaya çıkmayabilir; bazen ciddi sağlık problemlerinin belirtisi de olabilir.
Cilt Kuruluğu Neden Olur?
Cilt kuruluğunun en yaygın nedenleri arasında şunlar yer alır:
- Hava Koşulları: Kış aylarında sıcaklık ve nem oranının düşmesi cildin kurumasına sebep olur.
- Isıtıcı Kullanımı: Soba, kalorifer veya elektrikli ısıtıcılar ortam havasını kurutarak ciltte nem kaybına yol açar.
- Sıcak Banyo ve Duşlar: Uzun süre sıcak suya maruz kalmak cildin doğal yağ tabakasını yok ederek kuruluk yaratır.
- Sabun ve Deterjanlar: Sert kimyasallar içeren temizlik ürünleri cildin koruyucu bariyerine zarar verebilir.
- Cilt Hastalıkları: Atopik dermatit, sedef hastalığı gibi kronik cilt hastalıkları kurulukla kendini gösterir.
- Yaşlanma: Yaş ilerledikçe cilt, doğal nemini ve elastikiyetini kaybetmeye başlar.
- El Yıkama Alışkanlığı: Ellerini sık sık yıkayan kişilerde, özellikle sabunlu suya maruz kalan bölgelerde kuruluk sık görülür.
- Hamilelik: Hormonlardaki değişiklikler ve karın derisinin gerilmesi ciltte kuruluk ve kaşıntıya neden olabilir.
- Aşırı Sıcak veya Soğuk Ortamlar: İklimsel faktörler de cildin kurumasına katkıda bulunur.
Cilt Kuruluğu Olan Deri Hastalıkları
Cilt kuruluğuna yol açan başlıca dermatit türleri şunlardır:
- Kontakt Dermatit: Cilt, tahriş edici bir maddeye maruz kaldığında reaksiyon gösterir.
- Seboreik Dermatit: Genellikle saçlı deride görülür ve aşırı yağ üretimiyle birlikte pullanma oluşur.
- Atopik Dermatit (Egzama): Özellikle çocuklarda sık görülen kronik bir cilt hastalığıdır.
- Sedef Hastalığı: Nedeni tam olarak bilinmeyen bu hastalıkta kuru, kalın ve pullu plaklar oluşur.
Ayrıca hipotiroidi ve şeker hastalığı gibi sistemik hastalıklar da cilt kuruluğuna sebep olabilir.
Cilt Kuruluğu Belirtileri Nelerdir?
Cilt kuruluğu yaşayan kişilerde şu belirtiler görülür:
- Çatlamış, pürüzlü ve gergin cilt
- Kaşıntı
- Pullanma
- Pembe-kırmızı döküntüler
- Özellikle kış aylarında artan rahatsızlık hissi
Aşırı cilt kuruluğu, yani "kserozis kutis", yaşlı bireylerde daha sık ortaya çıkar ve cildin su ve yağ içeriğindeki azalmaya bağlıdır.
Cilt Kuruluğu Hangi Vitamin Eksikliğinden Kaynaklanır?
Cilt sağlığında vitaminlerin rolü büyüktür:
- D Vitamini: Cilt bariyerinin korunmasına yardımcı olur. Eksikliğinde egzama ve sedef hastalığı gibi cilt problemleri artar.
- C Vitamini: Kolajen üretimini destekler, cildin elastikiyetini ve nemini artırır.
- A Vitamini: Retinol formuyla yeni cilt hücrelerinin oluşumunu teşvik eder. Eksikliğinde cilt kuruluğu ve pullanma ortaya çıkar.
Bu vitaminlerin eksikliği, ciltte kurumaya ve genel sağlığın bozulmasına sebep olabilir.
Cilt Kuruluğuna Ne İyi Gelir?
Cilt kuruluğuna karşı evde alabileceğiniz önlemler ve uygulamalar şunlardır:
- Ilık suyla kısa süreli duş alın.
- Nemlendiricili sabun ve duş jelleri tercih edin.
- Duş sonrası mutlaka nemlendirici krem veya losyon kullanın.
- Cildinizi sertçe kurulamak yerine nazikçe tampon hareketlerle kurulayın.
- Gün içinde bol su tüketin.
- Antioksidan açısından zengin besinler (yaban mersini, havuç, somon gibi) tüketin.
- Hindistan cevizi yağı, yulaf ezmesi kürü veya aloe vera gibi doğal yöntemleri uygulayın.
- Ellerinizi sık yıkıyorsanız koruyucu eldiven kullanın.
- Yaşam alanınızda nem oranını artırmak için nemlendirici cihazlardan yararlanın.
Cilt Kuruluğu Nasıl Geçer?
Cilt kuruluğu genellikle yaşam tarzında yapılacak küçük değişikliklerle geçebilir. Ancak tüm önlemlere rağmen devam eden kuruluk durumunda bir dermatoloğa başvurmak gerekir. Özellikle sürekli kaşıntı, kanama, ciltte çatlama gibi belirtiler varsa, altında yatan başka bir hastalık olabileceği düşünülmelidir.
Doğru cilt bakımı, yeterli su tüketimi, dengeli beslenme ve uygun nemlendirici kullanımı ile cilt kuruluğu büyük oranda kontrol altına alınabilir.
Cilt Kuruluğu Hangi Hastalıkların Habercisi Olabilir?
Bazı durumlarda cilt kuruluğu ciddi hastalıkların belirtisi olabilir:
- Atopik dermatit
- Sedef hastalığı
- Kontakt dermatit
- Hipotiroidizm
- Şeker hastalığı (diyabet)
- Böbrek hastalıkları
Özellikle cilt kuruluğunun şiddetli ve uzun süreli olması durumunda mutlaka uzman bir doktora danışılması gerekir.
