Amasya Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürü Nurcan Yurt Şenel, sigorta prim teşviklerinden kimlerin yararlanabileceğini açıklayarak merak edilen soruları cevapladı.
Şenel gazetemize yaptığı açıklamada, “Sigorta primi teşvikleri; ülkemizde istihdamın ve üretimin arttırılması, kayıt dışı istihdamın engellenmesi, bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılması, engelli istihdamının artırılması, genç ve kadınların işgücüne katılımının artırılması gibi amaçlarla işverenlerin ödemeleri gereken sigorta primlerinin belirli oranda ve sürede Devletçe karşılanması anlamına gelmektedir.
Genel olarak uygulanan bu teşviklerden yararlanabilmeleri için işverenlerin sigortasız işçi çalıştırmamak, SGK’ya verilmesi gereken bildirgeleri zamanında vermek, primlerini düzenli ve zamanında ödemek, sahte sigortalı bildiriminde bulunmamak gibi temel yükümlülükleri yerine getirmeleri gerekmektedir. Bunun yanında her bir teşvik uygulaması için farklı bazı özel şartlar da söz konusudur.
Devlet, teşvikin türüne göre sigorta primi işveren hissesi veya sigortalı hissesi ile birlikte işveren hissesinin tamamına kadarını karşılayarak işverenlerin maliyetleri önemli ölçüde düşürmelerini sağlamaktadır.
5 PUANLIK PRİM İNDİRİMİ
SGK’ya borcu bulunmayan işverenlerin, çalıştırdıkları sigortalılara ait aylık muhtasar ve prim hizmet beyannamesini yasal süresi içinde göndermeleri ve primlerini yasal süresi içinde ödemeleri durumunda malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır. Mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle bu teşvikten yararlanamaz.
YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARARLAR UYARINCA UYGULANAN SİGORTA PRİMİ TEŞVİKİ
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararlar çerçevesinde düzenlenen teşvik belgelerine göre gerçekleştirilecek yatırımlarla istihdam edilen sigortalılar için, asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin; işveren hisselerinin tamamına veya Cumhurbaşkanınca istatistiki bölge birimleri sınıflandırması, kişi başına düşen milli gelir veya sosyoekonomik gelişmişlik düzeyleri dikkate alınmak suretiyle belirlenen illerde işveren hisseleri ile birlikte sigortalı hisselerinin tamamına kadar olan kısmı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesinden karşılanmaktadır. Bahse konu indirimden yararlanabilmek için; aylık muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde Kuruma verilmesi, primlerin yasal süresi içinde ödenmesi, Türkiye genelinde prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme zammı ve cezası borcu bulunmaması, varsa bu borçlar yapılandırılmış, taksitlendirilmiş ve düzenli ödeniyor olması, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca düzenlenen teşvik belgesi alınmış olması, tamamlama vizesinin yapılmış olması (gemi yatırımları hariç), Kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması, sahte sigortalı bildiriminde bulunulmaması gerekmektedir. Mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle bu teşvikten yararlanamaz.
BÖLGESEL GELİŞMİŞLİK DÜZEYİNE GÖRE SİGORTALI İŞÇİ ÇALIŞTIRAN İŞVERENLERE YÖNELİK UYGULANAN SİGORTA PRİM TEŞVİKİ
Sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksi dikkate alınarak belirlenen 51 il ile Bozcaada ve Gökçeada ilçelerinde faaliyet gösteren, 5 puanlık indirimden yararlanan işyerlerine asgari ücret üzerinden üretim ve istihdam imkânlarını artırmak amacıyla, 6 puan sigorta primi teşvikinden yararlanma imkanı tanınmıştır. Bu durumda işveren 5 puan ile birlikte 11 puanlık teşvikten faydalanır. (6+5)
Mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle bu teşvikten yararlanamaz. Bu indirim kapsamındaki iller ve indirimden yararlanma süreleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMINI TAMAMLAYAN SİGORTALILARIN İSTİHDAMI HALİNDE UYGULANAN TEŞVİK
Mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle bu teşvikten yararlanamaz. Bu teşvik ile;Türkiye İş Kurumu tarafından başlatılan işbaşı eğitim programlarını tamamlayanları üç ay içinde işe alan özel sektör işverenlerine işe aldıkları bu sigortalılar için, sigorta primine esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak sigorta primi işveren payının tamamının İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmasına imkân sağlanmıştır.
Teşvikten yararlanma şartları; Sigortalı Yönünden: 31/12/2018 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programını tamamlamış olması, İşbaşı eğitim programının bitimini müteakip en geç üç ay içinde işe alınması, 23/4/2015 tarihi ve sonrasında işe alınmış olması, 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olması, Tamamladığı işbaşı eğitim programına ilişkin meslek alanında işe alınması,
İşyeri Yönünden: Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içerisinde Kuruma verilmesi, Primlerin yasal süresi içerisinde ödenmesi,Kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması,Kuruma borcun bulunmaması (varsa da yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş olması),
İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALANLARIN İSTİHDAMI HALİNDE TEŞVİK
İşe alınan sigortalının bir önceki takvim yılında bildirilen sigortalı sayısının ortalamasına ilave olması,
Mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işyerleri ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden her bir tespit için ise bir yıl süreyle bu teşvikten yararlanamaz. 1/10/2009 veya sonraki bir tarihte işe alınmış ve işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olan kişilerin; işe alındıkları işyerine ait son altı aylık dönemde, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmaları ve işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olan sigortalının işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde işe başlamış olması kaydıyla, asgari ücret üzerinden hesaplanan;
KVSK prim tutarının %1’i, MYÖ sigortası prim tutarının tamamı (%20), GSS prim tutarının tamamı (%12,5), olmak üzere toplam %33,5 oranına isabet eden tutar sigortalının kalan işsizlik ödeneği süresince İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır.
Bahse konu indirimden yararlanabilmek için; primlerin yasal süresi içinde ödenmesi, muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kuruma yasal süresinde verilmiş olması, sigortalının, işe alındığı tarihten önceki son altı aylık dönemde Kuruma bildirilen sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması gerekmektedir.
ENGELLİ SİGORTALI İSTİHDAMINA YÖNELİK TEŞVİK
Engelli sigortalı istihdam eden tüm özel sektör işverenlerinin yararlandığı bu teşvik uygulaması ile istihdam edilen her bir engelli sigortalı için asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren payının tamamı Hazine ve Maliye Bakanlığınca karşılanması imkanı sağlanmıştır. Söz konusu teşvikten yararlanmak için; engelli sigortalı çalıştırılması, Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kuruma yasal süresinde verilmiş olması, primlerin ödenmiş olması gerekmektedir. Ayrıca, Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan, topluluk sigortasına tabi çalışan, yurtdışında çalışan sigortalılar ile aday çırak, çırak ve öğrencilerden dolayı bu teşvikten yararlanılamaz.
İLAVE İSTİHDAM DESTEĞİ
İşverenler tarafından 1/1/2018 ila 31/12/2022 tarihleri arasında işe alınan ve kapsama giren sigortalılar için; imalat veya 2018/11969 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen bilişim sektöründe faaliyet gösteren işyerleri için; brüt asgari ücreti geçmemek üzere prime esas kazanç üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı, diğer sektörlerde faaliyet gösteren işyerleri için; prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacaktır.
Destekten yararlanma süresi 12 Ay’dır; Bu süre, işe giriş tarihi itibariyle 18 yaşından büyük kadın, 18 yaşından büyük 25 yaşından küçük erkek sigortalılar ile Türkiye İş Kurumuna engelli olarak kayıtlı sigortalılar için sigortalının işe giriş tarihinden itibaren 18 Ay’dır. Bu sigortalılar dışında kalanlar 25 yaşından büyük erkekler için 12 ay uygulanmaktadır.
TEŞVİKTEN YARARLANMA ŞARTLARI; SİGORTALI YÖNÜNDEN
1/1/2018 ila 31/12/2022 tarihleri arasında işe alınmış olması, Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olması, İşe alındıkları tarihten önceki üç aya ilişkin Kurumumuza verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde 10 günden fazla 5510 sayılı Kanunun 4/1- a, b ve c bentleri kapsamında kayıtlı olmaması, Sigortalının işe alındığı yıldan bir önceki takvim yılında Kuruma bildirilen sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması,
İŞYERİ YÖNÜNDEN:
Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içerisinde Kuruma verilmesi, Primlerin yasal süresi içerisinde ödenmesi, Kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması ve sahte sigortalı bildiriminde bulunulmaması Kuruma borcun bulunmaması (varsa da yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş olması),
Sosyal Hizmetlerden Yararlanan Çocukların İstihdamı Halinde Uygulanan Teşvik
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının sosyal hizmet modellerinden yararlananları istihdam eden işverenler için asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi ve işsizlik sigortası priminin sigortalı ve işveren hissesinin tamamı her bir sigortalı için beş yıl süreyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca karşılanmaktadır.
İstihdam edilen sigortalının 2828 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesinin birinci fıkrasının kapsamında olup; istihdam hakkından henüz yararlanmamış, istihdam hakkından yararlanmış ancak memuriyet ile ilişiği kesilmiş, devlet memuru olma şartlarını taşımamaları sebebiyle kamu kurumlarında istihdamı sağlanamayan hak sahibi olması gerekmektedir.
GENÇ GİRİŞİMCİ DESTEĞİ
Gelir Vergisi Kanununun genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanan, mükellefiyet başlangıç tarihi itibariyle 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük, 1/6/2018 tarihinden itibaren ilk defa 4/1-b kapsamında sigortalı sayılan genç girişimcilerimizin sigorta primleri 1 yıl süreyle Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır.
TEŞVİKTEN YARARLANMA ŞARTLARI;
4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısı kadar sigortalının her birinin ayrı ayrı olmak üzere, destek süresinin sona ermesinden itibaren, bu sigortalıların destekten yararlandıkları ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması. İş veya hizmet sözleşmelerinin sona erdiği ya da halihazırda çalışmakta oldukları en son özel sektör işyeri işverenine 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında başvuruda bulunulması, 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında işe alınması, 1/10/2020 tarihi itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olmaması, Sigortalının özel sektör işyeri işverenine başvurduğu tarih itibarıyla sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmamış olması ve yabancı olmaması.
İSTİHDAMA DÖNÜŞ PRİM DESTEĞİ
Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilerek veya bildirilmeksizin istihdam edilip iş veya hizmet sözleşmesi 1/1/2019 ila 17/4/2020 tarihlerinde ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller dışında sona erenler ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin çalışanların en son çalıştıkları işyerlerine başvurmaları ve bu işverenler tarafından fiilen çalıştırılmaları halinde, 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle sigortalının prim ödeme gün sayısının 44,15 TL ile çarpılması sonucu bulunan tutar kadar işverenlere prim desteği sağlanmaktadır. 12/1/2021 tarihli ve 3423 sayılı CK ile günlük destek tutarı 2021/Ocak ayından itibaren 53,67 TL olarak artırılmıştır.
ARTI İSTİHDAM PRİM DESTEĞİ
Normalleşme döneminde artacak ekonomik aktivitenin istihdamla desteklenmesi amacıyla işverenler tarafından 2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki sigortalı sayısına ek olarak istihdam edilerek fiilen çalıştırılan her bir sigortalı için işverenlere, 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek üzere sigortalının prim ödeme gün sayısının 44,15 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar prim desteği sağlanmaktadır. 12/1/2021 tarihli ve 3423 sayılı CK ile günlük destek tutarı 2021/Ocak ayından itibaren 53,67 TL olarak artırılmıştır. Söz konusu destekten yararlanmak için sigortalının; 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü arasında işe alınmış olması, 1/10/2020 tarihi itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olmaması, İşe giriş tarihi itibarıyla sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmaması, İşe giriş tarihi itibarıyla yabancı olmaması ve Fiilen çalışması gerekmektedir.
FAALİYETİNE ARA VERİLEN SEKTÖRLERE YÖNELİK TEŞVİK
1/4/2021 tarihi itibarıyla NACE Rev.2 Ekonomik Faaliyet Sınıflamasına göre 56 kodunda faaliyet gösteren işyerleri ile 61.90.05, 85.51.03, 93.11.01, 93.12.07, 93.13.01, 93.19.05, 93.21.01, 93.29.02, 93.29.03, 96.02.01, 96.04.01, 96.04.02 veya 96.04.03 kodlarında faaliyet gösteren özel sektör işyerlerinde 2021 yılı Mart ayına/dönemine ait muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde 4447 sayılı Kanun kapsamında bildirilen sigortalılar için 2021 yılı Nisan ve Mayıs aylarına ilişkin prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı, bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır.
SOSYAL YARDIM ALANLARIN İSTİHDAMI HALİNDE UYGULANAN TEŞVİK
Prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin tamamı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır.
Teşvikten yararlanma şartları;
İşyeri Yönünden: Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kuruma yasal süresinde verilmiş olması, Prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme zammı ve cezası borcu bulunmaması, Kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması, Yapılandırılmış/taksitlendirilmiş borçların zamanında ve düzenli bir şekilde ödenmesine devam edilmesi, Sigortalının işe alındığı yıldan önceki takvim yılında Kuruma bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması,
Sigortalı Yönünden: 26/04/2016 tarihi ve sonrasında işe alınmış olması,İşe giriş tarihinden önceki son bir yıl içerisinde nakdî düzenli sosyal yardımlardan en az bir defa yararlanmış olanların ikamet ettiği hanede bulunması, Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olması, 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında olması, gerekmektedir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN DESTEKLENMESİ
10’dan az çalışanı bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi amacıyla 1/1/2014 tarihinden itibaren sigortalı başına günlük brüt asgari ücretin tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde %1,4’i, çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde %1,6’sı işverene ödenmektedir. Finansmanı SGK (Kısa vadeli sigorta kollarından) tarafından karşılanmaktadır.
Söz konusu destekten yararlanmak için; Türkiye genelinde, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ondan az çalışanın bulunması, aylık prim ve hizmet belgesinin / muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde Kuruma verilmesi, kuruma yasal süresi içerisinde ödenmemiş prim ve prime ilişkin borcun bulunmaması, kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması, kurum adına tehlikeli ve çok tehlikeli işyerleri için yansıtma faturası düzenlenmesi ve üniteye verilmesi, işyerinin, İSG-KATİP’e kayıtlı onaylanmış ve devam eden iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin hizmet sunucusu ile yapılmış bir sözleşmesinin olması gerekmektedir.” Diye konuştu.
